26 અગ્રણી ઇ-કોમર્સ પ્લેટફોર્મ્સે ડાર્ક પેટર્નને દૂર કરવા માટે સ્વ-ઓડિટ સાથે પાલનની જાહેરાત કરી

26 અગ્રણી ઇ-કોમર્સ પ્લેટફોર્મ્સે ડાર્ક પેટર્નને દૂર કરવા માટે સ્વ-ઓડિટ સાથે પાલનની જાહેરાત કરી

ડિજિટલ માર્કેટપ્લેસમાં ગ્રાહકોના હિતનું રક્ષણ કરવાની દિશામાં એક મુખ્ય પગલામાં, 26 અગ્રણી ઇ–કોમર્સ પ્લેટફોર્મ્સ છે. જે સ્વચ્છાએ સ્વ–ઘોષણા પત્રો સબમિટ કર્યા છે જે પાલનની પુષ્ટિ કરે છે. સાથે ડાર્ક પેટર્નના નિવારણ અને નિયમન માટેની માર્ગદર્શિકા, 2023  ગ્રાહકોને ગેરમાર્ગે દોરતી અથવા હેરફેર કરતી ભ્રામક ઓનલાઇન ડિઝાઇન પ્રથાઓને અંકુશમાં લેવાના ભારતના પ્રયાસોમાં આ વિકાસ એક નોંધપાત્ર સીમાચિહ્નરૂપ છે.

આ પ્લેટફોર્મ્સે આંતરિક સેલ્ફ–ઓડિટ અથવા થર્ડ પાર્ટી ઓડિટના પ્રયાસોને હાથ ધર્યા છે. જે  ડાર્ક પેટર્નની કોઈપણ હાજરીને ઓળખવા, આકારણી કરવા અને દૂર કરવા માટે છે. તમામ 26 કંપનીઓએ જાહેર કર્યું છે કે તેમના પ્લેટફોર્મ ડાર્ક પેટર્નથી મુક્ત છે અને તેઓ કોઈપણ મેનીપ્યુલેટિવ યુઝર ઇન્ટરફેસ ડિઝાઇનનો ઉપયોગ નહીં કરે.

સક્રિય ઉદ્યોગ–વ્યાપી પાલન તેના પ્રત્યે મજબૂત પ્રતિબદ્ધતા દર્શાવે છે. જે ગ્રાહક પારદર્શિતા, વાજબી વેપાર પદ્ધતિઓ અને નૈતિક ડિજિટલ ઇકોસિસ્ટમ્સ આ સ્વૈચ્છિક ગોઠવણી એ હકીકતને રેખાંકિત કરે છે. ગ્રાહક સંરક્ષણ અને વ્યવસાયની વૃદ્ધિ સાથે સાથે થઈ શકે છે. બ્રાન્ડ વિશ્વાસ અને લાંબા ગાળાની વિશ્વસનીયતાને મજબૂત બનાવવી.

સીસીપીએ પાલનને સ્વીકારે છે; તેને ઉદ્યોગ–શ્રેષ્ઠ પ્રથા ગણાવે છે

સેન્ટ્રલ કન્ઝ્યુમર પ્રોટેક્શન ઓથોરિટી (સીસીપીએ) એ આ ઘોષણાઓની પ્રશંસા કરી છે, તેમને અનુકરણીય ગણાવ્યા છે અને અન્ય કંપનીઓને સમાન સ્વ–નિયમન અપનાવવા માટે પ્રોત્સાહિત કર્યા છે. સીસીપીએએ અગાઉ કંપનીઓને તેમના સ્વ–ઓડિટ ઘોષણાઓને સરળ જાહેર ઍક્સેસ માટે તેમની વેબસાઇટ્સ પર મુખ્યત્વે અપલોડ કરવાનો નિર્દેશ આપ્યો હતો.

આ ઘોષણાઓ સીસીપીએ વેબસાઇટ પર પણ જોઈ શકાય છેઃ     https://www.doca.gov.in/ccpa/slef-audit-companies-dark-pattern.php    
  
 સીસીપીએ અન્ય તમામ ઇ–કોમર્સ પ્લેટફોર્મ્સ, માર્કેટપ્લેસ એન્ટિટીઝ, સર્વિસ પ્રોવાઇડર્સ અને એપ ડેવલપર્સને આ કંપનીઓ દ્વારા નિર્ધારિત ઉદાહરણને અનુસરવા ભારપૂર્વક વિનંતી કરે છે. ભારતના ડિજિટલ ક્ષેત્રમાં કાર્યરત દરેક વ્યવસાયે માનવું જોઈએ કે મેનીપ્યુલેટિવ પ્રેક્ટિસ ટૂંકી દૃષ્ટિ ધરાવતી વ્યૂહરચના છે, જે લાંબા ગાળે ગ્રાહકો અને વ્યવસાયો બંનેને નુકસાન પહોંચાડે છે.

નેશનલ કન્ઝ્યુમર હેલ્પલાઇન (NCH), સોશિયલ મીડિયા ઝુંબેશ, માહિતીપ્રદ વિડિઓઝ અને આઉટરીચ કાર્યક્રમો દ્વારા ગ્રાહકોને ડાર્ક પેટર્ન કેવી રીતે ઓળખવા અને તેની જાણ કરવી તે અંગે શિક્ષિત કરવામાં આવ્યા છે. આવી ફરિયાદોને વ્યવસ્થિત રીતે સંબોધવામાં આવી રહી છે, અને જ્યાં જરૂર હોય ત્યાં અમલીકરણ પગલાં લેવાનો વિચાર કરવામાં આવી રહ્યો છે. CCPA એ પુનઃપુષ્ટિ કરી છે કે તે સંભવિત ઉલ્લંઘનોનું નજીકથી નિરીક્ષણ કરી રહ્યું છે અને ભૂલ કરનારા પ્લેટફોર્મ સામે પગલાં લેવામાં અચકાશે નહીં.

 

બેકગ્રાઉન્ડ

30 નવેમ્બર 2023 ના રોજ સૂચિત, ઓળખાયેલ અને પ્રતિબંધિત ડાર્ક પેટર્નના નિવારણ અને નિયમન માટેની માર્ગદર્શિકા, 2023 13 ડાર્ક પેટર્નમાં શામેલ છે:

 

કન્ઝ્યુમર પ્રોટેક્શન એક્ટ, 2019 હેઠળ બહાર પાડવામાં આવેલી આ માર્ગદર્શિકા, પારદર્શક, વિશ્વસનીય અને કન્ઝ્યુમર–સેન્ટ્રીક ડિજિટલ માર્કેટપ્લેસના નિર્માણ માટે સરકારની વ્યૂહરચનાનો મુખ્ય ભાગ છે.

પાલનને મજબૂત કરવા માટે, સીસીપીએએ 5 જૂન 2025 ના રોજ એડવાઇઝરી , તમામ ઇ–કોમર્સ પ્લેટફોર્મ અને ઓનલાઇન સર્વિસ પ્રોવાઇડર્સને ડાર્ક પેટર્ન શોધવા અને દૂર કરવા માટે ત્રણ મહિનાની અંદર ફરજિયાત સેલ્ફ–ઓડિટ કરવાની સૂચના આપવી. એડવાઇઝરીમાં પારદર્શિતા, સ્પષ્ટ સંમતિ, સ્પષ્ટ ખુલાસા અને બિન–મેનિપ્યુલેટિવ ડિઝાઇન પર ખાસ ધ્યાન આપવામાં આવ્યું હતું.

ઉદ્યોગ, શૈક્ષણિક અને ગ્રાહક સંસ્થાઓ સાથેના ભાગીદારીના પરામર્શને આધારે, સીસીપીએએ એક મજબૂત નિયમનકારી માળખું વિકસાવ્યું છે જેનો ઉદ્દેશ તેના મૂળમાં ભ્રામક ડિજિટલ ડિઝાઇનને દૂર કરવાનો છે.

Visitor Counter : 89